Een liggend streepje, wat stelt het nou helemaal voor? Toch heeft dit teken zestien functies in geschreven teksten. In dit artikel lees je meer over de vijf functies die het als leesteken heeft: gedachtestreepje, aandachtstreepjes, dialoogteken, opsommingsteken en onderstreepje.
Aandachtstreep v/m
1. (typografie) een streepje als leesteken om een tussenzin af te scheiden
2. (typografie) een streepje voorafgaand aan elke regel van een opsomming
Gedachtestreep v/m
1 een leesteken dat gebruikt wordt ter afscheiding van een tussenzin of voor het aangeven van een onverwachte wending
Komma’s zet je vast wel eens, of je zet iets tussen haakjes, maar tussen streepjes, doe je dat ooit? Ik durf hier te schrijven dat dat maar heel zelden voorkomt. Als dat anders is, laat het dan vooral weten door op dit artikel te reageren.
Afijn, als je nu doorleest weet je straks wanneer je een liggend streepje als leesteken kunt gebruiken.
Gedachtestreepje
Met een gedachtestreepje geef je een korte pauze in, hoe kan het anders, de gedachtegang aan. Je kunt door middel van zo’n streepje ook de aandacht op een verrassende wending vestigen.
1. Gedachtestreepje: pauze gedachtegang
Een gedachtestreepje geeft net iets meer dynamiek aan een zin dan een komma.
We hebben regels nodig – ze kunnen alleen soms simpeler.
2. Gedachtestreepje: aandacht voor verrassende wending
Het liedje van Zwitserland kreeg de meeste punten van de vakjury’s – maar werd uiteindelijk derde.
Aandachtstreepjes
Let op de ‘s’ aan het einde van het woord aandachtstreepjes, deze zet je namelijk altijd in tweevoud. Je kunt dat op twee manieren toepassen, maar gebruik ze spaarzaam.
1. Aandachtstreepjes: aandacht richten op een toevoeging
Door een toevoeging tussen aandachtstreepjes te zetten maak je de toevoeging belangrijker dan wanneer deze tussen komma’s staat.
Kwade tongen beweren dat hier een bezuinigingsmaatregel – universitair docenten krijgen steeds meer taken en hebben geen tijd meer om ook nog op spelling te controleren – in een ethisch sausje wordt opgediend.
2. Aandachtstreepjes: aangeven van een boodschap die niet in de structuur van de zin past of voor een opmerking terzijde
Hij belde dat hij er aan kwam – niet voor het eerst – was hij weer eens te laat.
Normaal gebruiken we de verleden tijd – de naam zegt het al – voor een gebeurtenis in het verleden.
Dialoogteken
Dialogen in een tekst kun je weergeven door middel van aanhalingstekens. Als er heel duidelijk uit de tekst blijkt wie wat zegt, zet je de dialoog onder elkaar en gebruik je een liggend streepje als dialoogteken.
– Wat wil je drinken?
– Doe maar een kopje koffie.
– Suiker en melk?
– Alleen een wolkje melk.
Opsommingsteken
Naast cijfers, letters of bolletjes kun je ook streepjes gebruiken om de leden van een opsomming te markeren.
TekstGevoel kan met betrekking tot teksten het volgende voor je verzorgen:
– Schrijven
– Redigeren
– Corrigeren
Onderstreepje (underscore)
Het onderstreepje – ook wel bekend als underscore – gebruiken we allemaal wel eens omdat het een spatie vervangt op internet.
Liggend-streepje-weetjes
- Voor en na een gedachtestreepje en de aandachtstreepjes komt een spatie.
- Aandachtsstreep – dus met een tussen-s – mag ook.
- Naast de vijf functies als leesteken heeft het liggend streepje zeven functies in getallenreeksen en vier in spelling.
- Sommige tekstverwerkingsprogramma’s verlengen een losstaand koppelteken automatisch zodat het zich onderscheidt als gedachte- of aandachtstreepje.
- Het liggend streepje behoort samen met de , ; : ( ) tot de zinsgeleders.
Meer lezen over leestekens?
In andere artikelen in het kader van lezen over leestekens lees je over:
Geef een reactie